Drukbezochte bijeenkomst ‘Bedrijf zoekt Talent’

Donderdag 4 april 2019 bezochten bijna 100 ondernemers en bestuurders uit het onderwijs en de overheid de bijeenkomst ‘Bedrijf zoekt Talent’ van het Economisch Platform. De economie draait al een tijdje op volle toeren, maar hoe leiden we de komende jaren voldoende vakmensen op? Gastspreker Doekle Terpstra, voorzitter Techniek Nederland, had een dag eerder in het dagblad Trouw al de knuppel in het hoenderhok gegooid: ‘Industriële Revolutie IV vergt breed plan voor technisch onderwijs’. Wie gaat de oplossingen hiervoor bedenken? vroeg hij zich in het artikel af. Want ook de docenten die vakmensen op moeten leiden, zijn er nauwelijks meer. Terpstra: “Dit is geen tijd die vraagt om nuance. Dit is een tijd die vraagt om duidelijke taal. Het onderwijssysteem moet op de kop.” 

Ton Driessen, COO bij Resato, leidt het onderwerp van de bijeenkomst kort in. Hij is tevens lid van de kerngroep van het Economisch Platform: de groep ondernemers die het onderwerp van de bijeenkomsten bedenkt en medeverantwoordelijk is voor de organisatie, samen met de mensen van de Regio Groningen-Assen.  Als COO ervaart Driessen zelf hoe moeilijk het is om aan goed personeel te komen. Inmiddels is Resato ertoe overgegaan om studenten aan zich te binden door een deel van de studiekosten van de student op zich te nemen. Op de vraag van dagvoorzitter Anita Pepping wanneer de kerngroep tevreden is met de avond, antwoordt Driessen: “Wanneer ondernemers weggaan met minimaal één bruikbare tip om te komen tot een gedroomde match tussen talent en bedrijf!” 

Anders opleiden
De ontwikkelingen in de technische sector gaan zo snel, hoe integreert het Noorderpoort de kennis vanuit het innovatieve MKB in haar onderwijs? Met die vraag aan Wim van de Pol (lid College van Bestuur ROC Noorderpoort) draagt Ton Driessen het stokje over. Van de Pol: “Dat is de vraag van nu. Want met het huidige aanbod aan werkkrachten vullen we hooguit 25% van de vacatures in.” Toch moeten we het hoofd koel houden, betoogt Van de Pol. Zou het onderwijs de markt in het verleden direct gevolgd hebben, dan hadden we nu nóg minder bouwvakkers gehad. Want toen de markt op z’n spreekwoordelijke gat lag, zou het volgen van die markt er toe hebben geleid dat niemand nog bouwvakkers opleidde. Met de neerwaartse trend in de uitstroom van het onderwijs (die door demografische trends verder zal doorzetten) moeten we ook anders gaan opleiden. Omscholen. Gebruik maken van opgebouwde ervaring. Van de Pol vraagt zich af wat dan de rol van talent nog is, wanneer het vooral gaat om ervaring.

Talent heeft ruimte nodig
Marca Wolfensberger is als lector talentontwikkeling verbonden aan de Hanzehogeschool en sluit moeiteloos op de vorige spreker aan. Ze is gespecialiseerd in honours- en excellentieprogramma’s voor studenten aan mbo, hbo en wo die méér willen. “Wat we moeten doen is: stoppen met slaapwandelen. Word wakker en zet je talenten in. Te veel mensen maken in het dagelijkse werk onvoldoende gebruik van hun talent. Omscholen dus!” Wolfensberger zet zich vanaf het moment dat ze begon met haar promotieonderzoek al in voor honours- en excellentie trajecten. Studenten moeten de mogelijkheid krijgen zich verder te ontwikkelen. Talent heeft ruimte nodig. Alle talent, want waar we nog beter in kunnen worden, is het herkennen waar ieders talent ligt.

Onderwijssysteem moet op de kop
In elk geval benutten nu te weinig mensen hun technisch talent. Want daar hebben we een schreeuwend tekort aan, aan technisch personeel. Doekle Terpstra sluit het plenaire deel af door te reageren op de drie pleidooien voor hem. “Met respect!” geeft hij daarbij wel grappend aan. Hij herkent en erkent de waarheid van elke boodschap, maar hij mist de urgentie, hij hoort te veel nuance. Wat er feitelijk nodig is, schetst hij, is een volledige herziening van ons Algemeen Vormend Onderwijs-systeem. Dat moet op de kop. De piramide-vorm met op de top de WO-master zorgt voor een opwaartse druk die maakt dat we mensen opleiden voor de verkeerde beroepen. Waarom is er geen master in vakmanschap? Terpstra betoogt dat bedrijfsleven en onderwijs niet vanuit hun eigen parochie een bijdrage moeten leveren, maar sámen verantwoordelijk zijn voor onderwijs. Nee, dat is niet zo genuanceerd misschien, maar wél nodig.

Er zijn al oplossingen
We kunnen praten over oplossingen, maar we kunnen ze ook gewoon uitvoeren. Dat dit al gebeurt, is wat de kerngroep van het Economisch platform tijdens deze middag wilde laten zien. Na de pauze konden de deelnemers twee van de zeven pitches bijwonen. Zeven initiatieven die bezig zijn om talent en bedrijfsleven te verbinden, kregen het podium om de (deel)oplossing die zij uitvoeren over het voetlicht te brengen. Van omscholingstrajecten tot praktijkscholing voor langdurig werklozen. Doekle Terpstra heeft gelijk: de urgentie is groot. In de regio Groningen-Assen zijn we dus alvast aan de slag gegaan en de eerste resultaten zijn veelbelovend!